June ni 15, 2009 (Thawhtanni) khian YMA Day chu kan lo thleng leh dawn ta reng mai le. YMA Mission Vengthlang Branch Executive Committee thurel angin Branch leh Section Office Bearer-te chuan YMA Day programme an rawn duang fel ta.
YMA DAY PROGRAMME:
A hmun: MVT YMA Basketball Court
A hun: Ni 15.6.2009 (Tawhtanni), 11:00 am
Hruaitu: Pu Israela, Vice President
Section Inelna: Basketball (Mipa); Semi-final
Hnam Lam: YMA Chhang atangin
Section Inelna: Basketball invawm luh siak (Hmeichhia)
Thusawi: Pu Kaisangzuala, President
Thupui: Khawtlang Nun Siamthat
Section Inelna: Basketball (Mipa); Final
Announcer-te: Tv. Lalmalsawma Khiangte leh Nl. Elizabeth C. Lalrinfeli
Hetiang hian section hrang hrangte mawhphurhna insem a ni:
(1) Refreshment: Y Section
(2) Decoration: M Section
(3) Seat Arrangement: A Section
Section tinin mahni Section awmna tur Silpoulin zar theuh tur a ni a. Hemi ni hian member a tam thei ang ber kal tura beisei leh ngen kan ni e.
Section inelna tur Basketball hi Section tin atangin mipa team 2 leh hmeichhia team 1 theuh tel tur a ni. Basketball mipa hi Semi-final hmalam zawng chu YMA Day hma hian khelh zawh tur a ni a; Sports Sub Committee-in khelh hun tur chu ruahmanna siamin an lo buaipui ang.
Section tinte’n Champion thei theuh turin tun atanga lo inbuatsaih a, tan lo lak char char tawh mai tur a ni e. Tin, mahni Section mawhphurhna theuhte tha taka hlen tura beisei leh ngen kan ni bawk.
VENG CHHUNG THUTHAR TAWI:
- Pi Rosalind Vanlalchhungi w/o Pu Zodingliana, Y Sec. (Kawn), pumna avangin Durtlang Hospital-ah enkawl mek a ni.
- Tv. R. Lalzarliana s/o Pi Khuangthuami, Y Sec. (Kawn), an In bul kopanga a tlak avanga a hmai sawh hliam chu In lamah enkawl mek a ni.
- Pu F. Lalsanga, Y Sec. (Dam), damlo chu sa tha chak vak lova, In lamah enkawl zel a ni.
- Pu Kulhhmingthanga, Y Sec. (Darnam), damlo, In lamah enkawl mek a ni.
- Nl. C. Lalmuanpuii d/o Pu C. Sanghlira, Y Sec. (Kawn), damlo chu Civil Hospital-ah dah luh leh a ni.
- Pi Zoremi, A Sec., damlo, Aizawl Hospital-ah enkawl mek a ni.
- Pu R. Zakamlova, A Sec., Civil Hospital-a enkawl chu a lo chhuak.
- Pu Lalramthanga te chhung, Y Sec. (Kawn) te chu an In chung sak tharah an insuan lut ta.
- Pi Lalvuani te chhung chu Pu James Zothuama In, Y Sec. atangin Pi Khuangthuami In, Y Sec. (Kawn)-ah an insawn.
- Pu Lalramtana te chhung chu Pu Vanrammawia In, Y Sec. atangin Pu R. Vanlalhuma In, Y Sec. (Dam)-ah an insawn.
- Nl. Jamie Zodinsangi Hrahsel d/o Pu H. Rongura, Y Sec. chuan NET Exam (English) a kal tlang a, JRF (Junior Researh Fellowship) hmuin, PhD a zir chhung thla tin Rs 10,000/- chuang a dawng ziah dawn a ni.
- Pu C. Rothianga, M Sec., Chiangmai, Thailand-a Mizoram Weightlifting team hruai chu dam takin a lo haw leh ta.
- Pu Lalsangliana h/o Pi Lalchhanchhuahi (L), M Sec. (Bethani) chu a hnathawhna Keifang atangin Mamawii Girls HSS-ah sawn a ni.
- CBSE Result hriat belh:
- Tv. Lalremruata Ralte s/o Pu Lalthanzuala Ralte, Y Sec., CBSE atangin Cl-X Distinction-ah a pass (Lett. in Math, Science, SS leh English)
- Tv. Vanlalhmachhuana c/o Pu Lalthanzuala Ralte, Y Sec., CBSE atangin Cl-X Distinction-ah a pass (Lett. in Math, Science, SS leh English)
- Tv. Lalhruaitluanga s/o Pu Lalthanzuala Ralte, Y Sec., CBSE (Delhi) atangin Cl-XII (Sc.), 2nd Division-ah a pass.
ARTICLE: TEK DANNA HIAN TEK A DANG THEI EM?
C.Lalawmpuia, M Section
Thei lo. A dang lo mai ni loin, a kalkawng a siamsak zawk!
Tek danna hi chuti takin kan uar lo va. Uar viau turin min deng fo lo bawk a, a vanneihthlak. US te khu chu a ram a lian hem hawm bawk a. Kum tin mi 1,000 chuang dengin 100 chuangin an thihpui ziah nia chhut a ni. Direct hit kher lohin.
Chhumah khian electric charge a awm tih chu Benjamin Franklin(1706–1790)-a khan lehkhachaih hmangin a lo finfiah daih tawh a. Tun hnuah hian ‘a lehkhachaih chaih laia a thi lo kha a vannei’ kan ti fo thin. Mahse, tekin a deng miau lo va, a thih ngawt chhan tur a awm lem lo. A experiment erawh tek den palh hlauhawm em em a nih avangin tihnawn fo chi a ni lo.
Engtiang takin nge chhumah khian electric charge a insiam pun hluai a, tekah a lo insiam tih hi mi thiamte pawhin an la hre fiah vek bik lo. Chu electric charge insiam pung vak chuan inpaih thawlna tur a rawn zawng a. Lei hi a rawn deng ta nghek mai thin a ni. Mahse, kan awmna lei hi Siamtu hian a duang thiam em kher a. Eng anga current sang pawhin rawn deng zawt zawt mah se, a lo dah zero charge zel tho!
Vawi khat tek han tla dur hi mit khap kar lek a ni nain, in chhunga kan current chhit let nuai 4 vel daiha chak a ni thin a, hlauhawm ther ther tak chu a ni. Kawng lehlamah hlauhawm em em mah se, khawi lai nge a rawn den dawn tih hi sawi lawk ngaihna awm miah lo a ni tlat thung. In chhawng sang tak tak, thir ban sang tak tak leh thing mal din sang takte a deng ngei chuang lo va, a deng lo chuang hek lo va, a bul lawka lei a rawn den zawk chang a awm tho va. A duhna tak a deng pawp pawp a ni ber. Tek danna kan tih lah hian a bul vela tek tla tur engtin mah a hip chuang der lo bawk.
Eng pawh chu ni se, a rawn deng emaw, deng lo emaw, ven ngai zual hrim hrim a awm thin a. Petrol leh gas dah khawmna hmun te, puak thei leh electronics bungraw chhek khawmna hmun ang te hi chu tek danna siam ve hrim hrim a ngaihthatawm.
In bul maia tek a rawn tlak hian, leia current kal ral tur chuan electric line emaw, leia earth line kan phum emaw, eng hrui hrui emaw a la rawn zawh palh thei a. Hei pawh hi in chhunga kan electronic bungraw tichhe thei khawp a la ni thin. Chuvangin, electronic khawl khawih loh a tha a, tek tlak hma atanga power plug phawi vek a him. TV phei chu power cable bakah Star TV cable phawi tel ngei tur.
Electric power kal fuh lo ven nana kan hman, cut out, MCB, spike guard kan tihte hian tek hi a veng thei lo hrim hrim a. Chuvangin, electronic bungraw dimdawi ngai zual tamnaah chuan a bik taka siam, tek man khawl, lightning arrester an hmang thin.
Tek tlak dum dum lai chuan in chhung hula awm hi tih theih awmchhun leh tha ber a ni deuh mai. Landline phone hman loh a tha a, cordless emaw, mobile emaw hman a him zawk. In chhunga kan mobile hmang lai min la rawn deng fuh palh tâlh a nih zawngin, network chungnung zawkah post paid bill pe tura kaihthawh kan nih mai hmel!
Pawna kan awm chuan tlang chhipa awm hi a duhawm lem loh; tek hian ruam lam a deng tlem zawk. Car chhunga awm hi a eng emaw him phian. Tekin car a rawn deng emaw, a siperin a rawn deng emaw a nih chuan car body thir zawhin leiah a inkhawh lut nghal thin (Faraday’s cage an tih angin). Tek current meuh chu motor ke rubber pawh hian a dang zo bik lo va, leia a inkhawh luhna kalkawng tha tak a ni zawk. Motor ke thar i en chuan a wheel rim leh a tyre inkarah thir mum an dah bawk nalh thin a. Hei pawh hi car body leh a ke current inkalpawh that lehzual nan motor siamtuten an dah an ti alawm!
(Thu belh: Tek tlak laia Mobile Phone hman chungchang kar hmasaa kan rawn sawi kha he article nen hian a inkungkaih avangin sawi zawm mai ila. Mobile Phone, Radio, Wireless Transmitter etc. in an hman, boruaka kal chi signal, Radio Wave-ah hian Tek a kal thei lo a; chuvangin tek tlak laia mobile phone hman hi dan pangngaiah chuan a hlauhawm lova ngaih a ni. Landline phone leh TV angte’n an hman, signal kalna kawng atana wire leh cable hi tekin a zawh theih avangin he’ng khawl hi tek tlak laiin hman a hlauhawm zawk. Landline phone-ah pawh codeless ang chite hi mi kan biak laiin wire-a inthlunzawm a nih loh vangin tek den a hlauhawm lem loh.
Mobile Phone khawlah hian electric conductor tha tak, thir leh thil dang a awm avangin chutiang chu tekin a zawh thei tho a; tek tlak duhna hmun, thingkung bul leh hmun âwl zau lai angah te hi chuan mobile phone hi hman fimkhur erawh a ngai niin thil hre zawkte chuan an sawi. ZNM Ed. Board)